Το παλαιό όνομα του χωριού,
Mprianitsa, (τούρκικη σύνθετη λέξη που
σημαίνει τόπος με πολλά
νερά ) Άλλοι υποστηρίζουν
την άποψη ότι το όνομα είναι
δουλικό το όνομα (
Basilopoulo vasilopoulo Βασιλόπουλο
) δόθηκε στο χωριό σύμφωνα
με μια παράδοση, η οποία λέει
sto
vasilopoulo Βασιλόπουλο
ένας Πρίγκηπος έμεινε στο
χωριό για μερικές ημέρες.
(
Basilopoulo vasilopoulo Βασιλόπουλο
) σημαίνει τον πρίγκιπα στην
Eλληνική γλώσσα. Η τοπική
παράδοση δηλώνει ότι η πρώτη
θέση του χωριού στην περιοχή
αποκαλούμενη πάγκαλη
Pagali. Αλλά λόγω μιας μολυσματικής
ασθένειας το χωριό κινήθηκε
προς τη θέση που είναι να
σήμερα από ιστορικά στοιχεία
προκύπτει ότι το χωριό στην
θέση πάγκαλη πυρπολήθηκε
(καικε ) Η παράδοση όμως λέει:
αντιστεκόμενο στης επιδρομές
των Αλβανών λιαπηδων και
κλεφτών το κάψανε για άρνηση
καταβολής του φόρου.
Στη
θέση πάγκαλη ακόμα και σήμερα
είναι χαλάσματα σπιτιών
...
Σύμφωνα με τη παράδοση
Λόγο το αλβανικών επιδρομών
από της οικογένειες τον
λιαπιδων η κάτοικοι αναγκαστήκανε
την περίοδο 1650-1700 να εγκαταλείψει
το χωριό Επέστρεψαν με την
προστασία πλέων των τούρκων
κατακτητών περί το 1750 όπου
και ενδεχόμενα να συνεχίστηκε
( κατά την παράδοση ) και να
τελείωσε το χτίσιμο της
εκκλησίας του χωριού που
είναι και προστάτες
άγιοι δώδεκα απόστολοι. . Πριν από 1748 το χωριό άνηκε
στην τουρκική κυβέρνηση
που το πώλησε κατόπιν σε
τρεις αδελφούς(δεν είναι
σίγουρο το όνομα πιθανολογείτε
στους αδελφούς Τσιμουκακη
η Τσιμου) από τεπελοβο Tsepelobo.
(λέγετε ότι είχαν περιούσια
στην Κωνσταντινούπολη)
όπου και έγινε κάποιο είδος
ανταλλαγής σύνηθες φαινόμενο
την εποχή εκείνη Αλλά ο Alli
τους ανάγκασε να του το πωλήσουν
σε αυτόν για 3000 grosia και το έκανε
δώρο στην αδελφή του Saxnisa. Η
Saxnisa δωρίζει το χωριό στον εγγονό
της malic Pasa. Τελικά οι κάτοικοι
εξαγόρασαν το χωριό ΒΛΕΠΕ
ΣΧΕΤΙΚΟ ΗΧΟ ΓΡΑΦΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΙΤΡΟΥΛΑ ΜΟΡΑΪΤΗ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΦΩΤΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
ΤΟΥ ΖΗΣΗ Η ΣΗΚΟΥ καταγωγή
από την ΣΙΟΥΤΙΣΤΑ σημερινό
ΚΑΣΤΡΙ (γαμπρό στο Βασιλόπουλο)
από τα παιδιά malic Pasa περισσότερα
στοιχεία αλλά και πλήρη
απομαγνητοφώνηση τον σχετικών
προαναφερομένων ηχογραφήσεων
θα σας παραθέσουμε σε λίγο
η μάλλον εύλογο διάστημα
αναφέροντας ένα χαρακτηριστικό
απόσπασμα ότι η χρυσές τούρκικες
λίρες πηγαίνανε με το ταψί
στην Κωνσταντινούπολη
από της μάνες του χωρίου
που είχαν αναλάβει την εξαγορά
από τον γιο του malic Pasa του χωρίου
μας και η οποίοι σύμφωνα
με της μαρτυρίες είχαν και
το σχετικό φιρμάνι με το
ονόματος και με την με το
τέλος της εξαγορά παρεχώρησαν
στους τότε μπριανσιοτες
τα επονομαζόμενα κιτάπι
( τουρκικά συμβόλαια) η αλλιώς
τίτλοι ιδιοκτησίας . . ΣΥΜΦΩΝΑ
με τον ιστορικό ερμηνευτεί
Πσαλιδα Αθανάσιο Athanasios Psalidas ο οποίος
υποστηρίζει ότι Basilopoulo πριν
από τον Alli άνηκε σε έναν έμπορο
από τα Ιωάννινα, το όνομά
του ήταν ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΟΣ Η
ΜΠΕΚΡΟΣ και πέθανε στο Bennett
το 1898 . Η κύρια εκκλησία του
χωριού είναι η εκκλησία
του είναι η
Δώδεκα Απόστολοι ST Apostolon
και παρεκκλήσι είναι η εκκλησία
του
Άγιου Νικολάου ST Nikolaou. Σύμφωνα με την απογραφή
του 1991 το χωριό έχει 165 κατοίκους.
Με την απελευθερώσει και
εως σήμερα το μικρό αυτό
χώριο 50 περίπου συν χωριανοί
μας έδωσαν την ζωή τους και
κατάσχονται τους ήρωες
για τα ιδανικά της πατρίδας
.Με μια σκοτεινή περίοδο
την περίοδο 1940-1948 όπου 26 παιδία
από ηλικίας ενός έτους και
πάνω μένουν ορφανά και πέντε
χωριανούς μέσα από αυτό
το χώριο εκτελούνται ( για
κάποιους δολοφονούνται
για δε κάποιους άλλους ως
προδότες ) συνολικά όμως
είναι 10 εκτέλεση για τη πριν
την εκτέλεση από τον τακτικό
στρατό το Ιούλιο του 1948 των
5 χωριανών άλλοι πέντε είχαν
εκτελεστή από τον οπλαρχηγό
του ΕΛΛΑΣ Πετρίτη το 1944 ως
συνεργάτες τον Γερμανιών
με αποτέλεσμα διαλυμένες
10 οικογένειες και εξήντα
ορφανά στο δρόμο.Κάνω προσοπική
έκκληση σε όσους διαβάσουν
αυτές της γραμμές μια και
η 5 μη συχωριανοί μας αλλά
και η 5 συχωριανοί μας που
δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ
( εκτελέστηκαν ) να γράψουν
τα γεγονότα όπως εκείνη
τα ξέρουν .
Ευχαριστώντας
όλους εσάς που διαθέσατε
τον πολύτιμο χρόνο σας κάνω
έκκληση ως απόγονος του
Ευάγγελου Μάκρη του ενός
από του εκτελεσθέντες την
περίοδο του αδελφοκτόνου
σπαραγμού να γράψουν αν
έχουν να προσθέσουν οτιδήποτε
πάνω στο θέμα αυτό
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙ:
ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΝΤΑΙ
Η ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ
ΤΟΥ ΓΕΝΟΣ ΜΑΚΡΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΠΡΙΑΝΝΙΣΤΑ
ΚΑΙ ΝΥΝ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ
ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΦΩΤΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΙΟΥΤΙΣΤΑ
ΝΥΝ ΚΑΣΤΡΙ ΕΦΟΣΟΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ
ΝΑ ΑΝΑΡΤΗΣΟΥ ΤΟ ΓΕΝΙΚΟΛΟΓΙΚΟ
ΔΕΝΤΡΟ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ Ν ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙ
ΟΛΩΝ
Στοιχεία Επικοινωνίας
Email: |
|
Ιστοσελίδα: |
|
Γραφείο: |
ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
ΜΠΡΙΑΝΙΣΤΑ Basilopoulo Mprianitsa ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ
VASILOPOYLO |
ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ
ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΗ
ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΑΠΟ
ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΧΕΤΙΚΑ
ΜΕ ΤΟ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ ΗΘΗ ΚΑΙ
ΕΘΙΜΑ
ΤΟΥ
ΧΟΡΙΟΥ ΜΟΥ ΒΟΣΚΟΣ=e-mail = laxeioo@hotmail.com
ΔΕΚΤΗ
ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΧΤΟ
ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΧΕΤΙΚΟ
ΜΕ ΤΟ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ
PARAKATO KEIMENO EINAI PROSOPIKES APOCIS SXETIKA ME TO BASILOPOYLO BOSKOS
THE FOLLOWING TEXT THEY IS RECOLLECTION AND DESCRIPTIONS FROM VARIOUS PERSONS WITH REGARD TO VASJLOPOYLO
ICI AND CUSTOMS MY HORJOY VOSKOS E-MAIL = laxeioo@hotmail.com ACCEPTABLE
CORRECTION AND APODEHTO CURRENT RELATIVE WITH THE VASJLOPOYLO
Βορειοδυτικά
από τα Γιάννενα και 38 χιλιόμετρα μακριά
περίπου, βρίσκεται το χωριό
Βασιλόπουλο.
Είναι κτισμένο
πάνω σε τρις λόφους στα πόδια της βουνοσειράς
του Κασιδιάρη και στο Νοτιοανατολικό
μέρος του. Το χωριό των τριών λόφους
που είναι σχετικέ
ομαλοί και προσιτοί με της παρκέτο ομόσεις , βόρια η τραγασια νότια το τσιουμπαρι
όπου βρίσκετε το ιερό μνημείο
η εκκλησία του χωριού προστάτες
Δώδεκα Απόστολοι
και ανατολικά η
Βίγλα . το ιστορικό μνημείο
των Δώδεκα Αποστόλων κτισμένο από πετρά που μεταφέρθηκε
από την κορυφή του κασιδιάρη
κατά την περίοδο 1500
έως 1750 (( ακριβής χρονολογία
κτισίματος δίστιχος παρά
της προσπάθειες μου δεν
ασταθή δυνατό να βρεθεί))
με τρις θόλους με σφήνωση - λαξευτεί
πετρά καθώς τρις
κίονες από μάρμαρο που
στην καταλαλητού στηρίζουν
τους θόλους (τρίκλιτη θολόσκεπη
βασιλική με νάρθηκα ) δίνουν
μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική
και τεχνική ως προς
την στήριξη των θόλους στο εσωτερικό τους
την κάνουν μοναδική ως προς την κατασκευή λοgoy του
τρόπο της λαξευτής σφήνωσης
πέτρας που έχει χρησιμοποιηθεί
για την κατασκευή των θόλων αλά και
της σκεπής
Χωρισμένη
σε τρία τμήματα στο υπερώο
τον κύριος νέο και
το γυνεκονιτη. ο
κύριος ναός χωρίζετε από
το υπερώο με τέμπλο
άγνωστο ποτέ έγινε
από λαξευτό ξυλόγλυπτο Είναι δε αξιοπρόσεκτη
όλο η αρχιτεκτονική
του κτηρίου ενώ
δε το εσωτερικό του είναι
διακοσμημένο με
πλούσιες αγιογραφίες
(( η παράδοση λέει ότι οι Βασιλοπουλητες της περιόδου που
γινόταν η
αγιογράφηση συγκεντρώσαν
τα αυγά του χωριού και χρησιμοποιηθήκαν
για την αγιογράφηση του εσωτερικού χώρου
της εκκλησιάς.
Το ιστορικό
μνημείο το δώδεκα αποστολών
σήμερα αναστηλώνετε και αποτελεί το στολίδι
του χωριού , με το
ομώνυμο πανηγύρι στης 30 Ιουνίου
κάθε χρόνου όπου
και εορτάζονται
η προστάτες άγιοι Δώδεκα
Απόστολοι με διήμερη πανηγυρική εκδήλωση στης 29 και 30
με παραδοσιακή μουσική
και παραδοσιακά
φαγητό όπως το γιαχνί ρύζι και κρεατόπιτες από
κρέας κοτόπουλου
και το στιφάδο
Μέχρι
της αρχές της δεκαετίας
του 1970 το πανηγύρι ξεκινούσε
από την παραμονή το απόγεια τη 29 του Ιουνίου και όπου πολλοί συγγενείς και όχι μονό
από τα γύρο χώρια ερχόταν
από τη παραμονή και το γλέντι
άρχιζε από νωρίς το απόγευμα πολλές φορές δε υπήρχαν
δυο και τρείς ζυγές όργανα,
πόλοι δε χωριανή η
σόγια!¨* έχανε
και στα σπιτικιά τους όργανα από την
προηγούμενη της παραμονής γλέντι κράταγε
μέχρι τα ξημερώματα ανήμερα του
πανηγυριού όπου και η ευχή
ήταν και του χρόνου να γιορτάσουμε
.
πρέπει να επισημάνω ότι ανήμερα στην πανηγυρική
θεια λειτουργία , ο παππούς
μου έλεγε ότι συμμετείχαν παρά πόλοι
ιερείς είχε δε ο
ίδιος αναφέρει
ότι το 1932 στο πανηγύρι του
χωριού είχε τριάντα ένα παπάδες.
Μετά
την θεια λειτουργία
και δοξολογία που γίνετε ακολουθούσε η εικόνα όπως
λεγόταν το έθιμο αυτό πλέον
δεν γίνετε και απορώ γατί_
έχει σταματήσει.
Μαζευόταν
λοιπόν συνήθως η νεολαία του χωρίου όπου μια
ζυγή όργανα με επικεφαλής
την προστάτιδα εικόνας
τον Δώδεκα Αποστολών και
τον ιερέα να κάνουν επίστεψη σε κάθε σπίτι
όπου μετά την ευλογία από
τον ιερέα γινόταν η ονομαζόμενη
λογία από την εικόνα ενώ ασπαζόταν
και η οποία ανήμπορη η άρρωστη.
Τα όργανα έπαιζαν
συνέχεια και ο κάθε ιδιοκτήτης έδινε ότι επιθυμούσε
για την εκκλησία στο σχετικό
δίσκο ενώ έρεε
άφθονο κράση και ρακί που είναι ντόπιας
παραγωγής
Αυτό
συνεχιζόταν σε
κάθε σπίτι όπου
και η παρέα μεγάλωνε μια
και προστίθεται
στο χωρώ συνέχεια
κόσμος από τα σπίτια που
επισκεπτόταν και
πρέπει να πούμε ότι ειδική στάση
γινόταν στο νεκροταφείο
του χωριού που βρίσκετε
στο περίβολο του ιερού μνημείου
τον Δώδεκα Αποστολών όπου
τα όργανα έπαιζαν συνήθως
αγαπημένα τραγούδια των
νεκρών συχωριανών
ενώ η καμπάνα χτυπούσε
χαρμόσυνα καλώντας τους
με το ονόματος να γλυτώσουν
και να χαρούν και
εκείνη δίνοντας έτσι την
δυνατότητα εκφράσουν την αγάπη και σεβασμό προς το νεκρό να
τον γλεντήσουν
σαν να ήταν παρών
εκεί μαζί πιστεύοντας
ότι έτσι γλεντά και χαίρετε και εκείνος
. φεύγοντας όλοι μαζί χαιρετούσαν τους νεκρούς με μια
φωνή να είστε καλά νοικοκυρεύει καλά
ναστε νοικοκυραίοι.
Συνέχιζαν χορεύοντας πήγαιναν στην
πλατιά του χωριού μεσημέρι
πλέον κάτω από
την σκιά
πλατάνου και της
μουριάς την σκυτάλη του
χώρου έπαιρναν οι γεροντότερη με
τον σκάρο και τον χάρο για πες μας χάρε να χαρείς ) το
γλέντι αυτό συνεχιζόταν
αδιάκοπα πολλές φορές μέχρι τα ξημερώματα
της επομένης μέρας
Το μεσημέρι υπήρχε το ονομασμένο φαγητό της τάβλας όπου πέραν
της οικογένειας που συγκεντρωνόταν συνήθως
όλοι μαζί και η συγγενής από τα γύρο χώρια
(( σήμερα πλέον αυτό το πατροπαράδοτο
έθιμο το μεσημεριανό
συμμάζωμα το συγγενών δεν
γίνετε να έρχονται
δηλαδή η συγκινείς
και οι φίλοι από
τα γύρο χωρία και όχι μόνο
έχοντας έτσι μια
άμεση επικοινωνία μια και
τα μέσα μεταφορές
ήταν ανύπαρκτα και η επικοινωνία
πλέων πολλών συγγενών αδελφών
και φίλων γινόταν
σε τέτοιες συναντήσεις
όπως ήταν τα πανηγύρια κάθε
χωριού αποκλειστικά
)) να ανταλλάσσουν
ευχές και να υπάρχει
σχετική επικοινωνία.Συνεχίζετε…..17-5-2009
ΑΣΧΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
……..
να ανταλλάσσουν ευχές και να υπάρχει σχετική
επικοινωνία για όλα τα θέματα που
μπορεί να απασχολούσε την μικρή κοινωνία,
σχετικά με την παραγωγή
και τα ζώα και γενικά την
γεωκτηνοτροφική παραγωγή που ήταν
η κύρια σχολεία τον κατοίκων του
Βασιλοπούλου (( λέγετε
ότι η γιδουρα¨* είχε φτάσει
μέχρι και 7000 κεφάλια
γιδοπρόβατα τα
πρώτα ήταν στην βρύση κουραδα η τριανταφυλλιά
και τα τελευταία δεν είχαν
ξεκινήσει ακόμα από το την
πλατεία του χωριό
όπου ήταν και ο
τόπος συνάντησης μαρτύρια Κωνσταντίνου Τσαλη
)) τα γύρω
χώρια που γειτονεύουν με το Βασιλόπουλο
είναι η Ιερόμνημη
που λέγεται και Γερομνήμη
οι δε κάτοικοι Γερομάτες, Ριάχοβο, Γλύζιανη
(Καταράκτης), Λίθινο, ραικο,
Δεσποτικο η Γρετσουνιστα
και η Σιούτιστα
(Καστρί). όλα τα παραπάνω χωριά έχουν ένα κοινό
σημείο Eχούν όλοι
ποτιστικά χωράφια σε δυο σημεία στον κάμπο του Λιθινου
και στο μαυροποταμο το καμπο της Ιερομνειμης
όπου εκεί σπερνόταν τα σταργια
, τα καλαμπόκια , το τριφύλλι
και κάθε άλλη γεωργική παραγωγή
που έχει άμεση εξάρτηση
με το νερό μια και ο μαυροπόταμος
ποτίζετε αντίστοιχα
από της πήγες του Νίστικου
και από το αντίστοιχο μαυροποταμο παραπόταμος
του καλαμα και αντίστοιχα σχετική δέση στο
καλαμα για τον πότισμα του
κάμπου του Λιθίνου . Το Βασιλόπουλο
καλλιεργούσε σε
Τρις ακόμα
ποτιστικά μερί τον καμπομπουπλο και
της γιανοβες Μπριανστίτσας με
της αντίστοιχες πηγές τον λουτρό και την
ομώνυμη πηγή γιανοβες
το νερό της γιανοβες
μετά την δύση του
Ίλιου κατευθυνόταν
στο καμπομπλο μέσο του αυλακιού και γέμιζε
την σχετική δεξαμενή
( γούρνα ) που βρίσκετε λίγο
μετά την πυγή του λουτρό
στο νότιο μέρος του κτήμα
του (( Βασιλείου Φωτίου
του Ζήση η Ζηκου )).
Σε αώτους τους μικρούς κάμπους σπερνόταν τα μποστάνια
και τα κηπευτικά οπος ντομάτες μελιτζάνες πιπεριές
και λοιπά κηπευτικά που
ήταν απαρετο το νερό για
την αναπτξητους
με άξονα βέβαια παραγωγής
μια και ευδοκιμεί
στην περιοχή τα
κρεμμύδια Όλα τα χωριά που (( γειτονέψουν
και αναγράφονται
παραπάνω )) λέγονται κρομμυδοχώρια
γιατί πριν τη δεκαετία του
1960 παρήγαγαν πολλά κρομμύδια, Απόδειξη τούτου
το παρατσούκλι του γνήσιου
τέκνου της Καπετάν Σπύρου
Μήτση (Κρομμύδα)¨:3 από την
Γερομνημη )) Άλλα προϊόντα
ήταν το κροκάρι, από αυτό
γίνετε το κρεμμύδι (κορκαρι= τα πολλοί
μικρά κρεμμύδια )) το οποίο
προέρχεται από το μπαρούτι
που με την σειρά του είναι ο σπόρος που παράγει η ντουντούκα όταν άνθηση
το κρεμμύδι και έχει χρώμα
μαύρο ) το αραποσίτι ἢ καλαμπόκι
εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι αραποσίτι γίνετε η επονομαζόμενη
μπομπότα που είναι το άσπρο
καλαμπόκι που όταν αλεστή το αλευρά το ονομάζουμε
μπομποτησιο αλεύρι. Ήταν
το κύρια τροφή στης
αρχές του προηγούμενο αιώνα μια και με
αυτό έφτιαχναν ψωμί η κουλούρα από
το μπομποτισιο αλεύρι και το κουρκούτι που είναι βρασμένο
μπομποτισιο αλεύρι τσιγαρισμένα με κόκκινη
πιπέρι και πόλη
τρόποι μαγειρέματος μια
και το συγκεκριμένοι
αλεύρι περιέχει πλούσιες
θρεπτικές ουσίες διευκρινίζουμε
εδω ότι καμία μα καμία απολύτως σχέση και νοστιμιά
δεν έχει το κίτρινο καλαμπόκι με το